Հյուսիսային դպրոցի 4-1 դասարանի Արև Կարապետյանը առաջարկում է կարդալ իր հորինած պատմությունը և կատարել տեքստի վերաբերյալ իր կազմած թեստը։

Կար- չկար մի ծիծեռնակ կար։Այս ծիծեռնակը հրաշալի ձայն ուներ և դրա համար բոլոր թռչուններն գալիս էին ծիծեռնակի մոտ ուսումի։Մի օր ծիծեռնակն կանչեց բոլոր թռչուններին իր բույն և որոշեց սովորեցնել  իր նման լավ երգել։Ինչքան էլ տանջվում էին թռչունները, ոչինչ չէր ստացվում։Թռչունները հեռացան և որոշեցին փետրահան անել նրան։Հաջորդ  օրը նրանք հավաքվեցին ծիծեռնակի տան բակում  և սպասեցին ծիծեռնակի դուրս գալուն։Ծիծեռնակն նկատեց նրանց և պատուհանից դուրս փախավ։Թռչուններից ամենաավագն նկատեց նրան  և հրամայեց բռնել ծիծեռնակին։ Ծիծեռնակը բարձրացավ ամենաբարձր ծառի գագաթը  և սկսեց երգել։Թռչունները ինչքան էլ  չուզենաին միևնույն է  պետք է բռնեին ծիծեռնակին և իր ձայնը խլեին։Թռչունները չկարողացան բռնել ծիծեռնակին,  անիծեցին նրան և հեռացան։Դրա համար էլ, ծիծեռնակները երբ փորձում են երգել, միայն ծվծվոցի ձայն է դուրս գալիս։

Հարցեր և առաջադրանքներ

1)Ինչպե՞ս փախավ ծիծեռնակը։ Պատուհանից դուրս փախավ:

2)Ինչո՞ւ  թռչունները փորձեցին բռնել ծիծեռնակին։ Որովետև նա լավ ձայն ուներ թրչունները ուզումեիյն գողանալ նրա ձայնը։

3)Ինչո՞ւ ծիծեռնակները չեն կարողանում երգել։ Որովհետև բոլոր թռչնները նույն ձայնը չուննեն։

4)Ո՞վ հրաման տվեց բռնել ծիծեռնակին։ Ամենաավագն ։

5)Տեքստից դո՛ւրս գրիր երկու գոյական(առարկա ցույց տվող բառ)և դրանցով կազմիր նախադասություններ։ Մեր տան պատուհանն բաց է։

6)Տեքստից դո՛ւրս գրիր այն տողը, որը քեզ ամենաշատը դուր եկավ։ Ծիծեռնակն նկատեց նրանց և պատուհանից դուրս փախավ։

7)Գրիր հոմանիշները

Ուսում- Կրթություն

Բոլոր-ամբողջ

Դրա համար- այդ պատճարով

Նկատեց-տեսնել

Բույն-տուն

8)Որ բառը ամենաշատը հանդիպեց տեքստում։ Ծիծեռնակ

9)Դո՛ւրս գրիր տեղեկություններ ծիծեռնակների մասին։

Ծիծեռնակներ ճնճղուկանմանների կարգի թռչունների ընտանիք։ Հայտնի 179, Հայաստանում՝ 5 տեսակ՝ գյուղական ծիծեռնակ, քաղաքային ծիծեռնակ, առափնյա ծիծեռնակ, ժայռային ծիծեռնակ, շիկագոտի ծիծեռնակ։ Ինքնատիպ կառուցվածքով թռչուններ են։ Կտուցը թույլ է, հիմքում լայն, բերանի բացվածքը՝ մեծ, թևերը՝ նեղ, երկար, պոչը՝ մկրատաձև, ոտքերն ու մատները՝ թույլ զարգացած։

10)Բլոգում հրապարակիր(Ծիծեռնակ)վերնագրով տեքստը քո հորինած վերջաբանով։ Կար- չկար մի

Ծիծեռնակ կար։Այս ծիծեռնակը հրաշալի ձայն ուներ և դրա համար բոլոր թռչուններն գալիս էին ծիծեռնակի մոտ ուսումի։Մի օր ծիծեռնակն կանչեց բոլոր թռչուններին իր բույն և որոշեց սովորեցնել  իր նման լավ երգել։Ինչքան էլ տանջվում էին թռչունները, ոչինչ չէր ստացվում։Թռչունները հեռացան և որոշեցին փետրահան անել նրան։Հաջորդ  օրը նրանք հավաքվեցին ծիծեռնակի տան բակում  և սպասեցին ծիծեռնակի դուրս գալուն։Ծիծեռնակն նկատեց նրանց և պատուհանից դուրս փախավ։Թռչուններից ամենաավագն նկատեց նրան  և հրամայեց բռնել ծիծեռնակին։ Ծիծեռնակը բարձրացավ ամենաբարձր ծառի գագաթը  և սկսեց երգել։Թռչունները ինչքան էլ  չուզենաին միևնույն է  պետք է բռնեին ծիծեռնակին և իր ձայնը խլեին։ Ծիծեռնակը շատ արագ էր թռչում և կարողացավ փախչել։

11)Ի՞նչ կանեիր դու, եթե լինեիր ծիծեռնակի տեղում։Պատասխանդ հիմնավորի՛ր։ Ես կսովորեի ավելի գեղեցիկ երգել։

Էրեբունի ամրոց, պատմական հուշարձան, գտնվում է Հայաստանի Հանրապետության մայրաքաղաք Երևանի Էրեբունի վարչական շրջանում՝ Արին բերդ բլրի վրա: Հիմնադրվել է մ.թ.ա. 782 թվականին Վանի թագավորության արքա Արգիշտի Ա-ի կողմից: Երևանի հարավ-արևելյան ծայրամասում տեղակայված Արին բերդ բլրի վրա են պահպանվում Հայաստանի Հանրապետության հնագիտական ժառանգության ամենանշանավոր հուշարձաններից մեկի` Էրեբունի բերդաքաղաքի մնացորդները: Այն կառուցվել է Ք.ա. 782թ. ուրարտական տերության հզորագույն արքաներից մեկի ՝ Արգիշտի I-ի (Ք.ա. մոտ. 786-765/764 թթ.) կողմից, ով համաձայն Խորխորյան արձանագրության, Հայկական լեռնաշխարհի արևմտյան մասում գտնվող Խաթե և Ծուփանի երկրներից այստեղ է  վերաբնակեցրել 6600 զինվորների: Դեռևս 1879-ին բլրի ստորոտից հայտնաբերված առաջին սեպագիրը, այնուհետև   ռուս հնագետ Ա. Ա. Իվանովսկու ուսումնասիրությունները, միանշանակ, ձևավորում են մասնագիտական հետաքրքրություն հնավայրի նկատմամբ, իսկ 1950-ին սկսվում են Էրեբունի ամրոցի կանոնավոր պեղումները՝ Կ. Հովհաննիսյանի ղեկավարությամբ: Հենց առաջին իսկ տարում հայտնաբերված սեպագիր արձանագրությունից պարզվում է, որ այս ամրոցը կառուցվել է Արգիշտի I արքայի կողմից իր թագավորության հինգերորդ տարում` մ. թ. ա. 782թ., և անվանվել Էրեբունի (Էրբունի): Այսօր արդեն  2800-ամյա Երևանը` Հայաստանի Հանրապետության և համայն հայության մայրաքաղաքը, այդ բերդաքաղաքի ուղղակի ժառանգորդն է և ի հպարտություն բոլոր երևանցիների` մեկը աշխարհի հնագույն մայրաքաղաքներից: Էրեբունին այսօր լայն հասարակության համար բաց հայտարարված միակ  հնագիտական հուշարձանն է  Երևան քաղաքում, իսկ «Էրեբունի» պատմահնագիտական արգելոց-թանգարանը` ուրարտագիտության կարևոր կենտրոններից մեկը մեր տարածաշրջանում։

Էրեբունի ամրոց, պատմական հուշարձան, գտնվում է Հայաստանի Հանրապետության մայրաքաղաք Երևանի Էրեբունի վարչական շրջանում՝ Արին բերդ բլրի վրա: Հիմնադրվել է մ.թ.ա. 782 թվականին Վանի թագավորության արքա Արգիշտի Ա-ի կողմից: Երևանի հարավ-արևելյան ծայրամասում տեղակայված Արին բերդ բլրի վրա են պահպանվում Հայաստանի Հանրապետության հնագիտական ժառանգության ամենանշանավոր հուշարձաններից մեկի` Էրեբունի բերդաքաղաքի մնացորդները: Այն կառուցվել է Ք.ա. 782թ. ուրարտական տերության հզորագույն արքաներից մեկի ՝ Արգիշտի I-ի (Ք.ա. մոտ. 786-765/764 թթ.) կողմից, ով համաձայն Խորխորյան արձանագրության, Հայկական լեռնաշխարհի արևմտյան մասում գտնվող Խաթե և Ծուփանի երկրներից այստեղ է  վերաբնակեցրել 6600 զինվորների: Դեռևս 1879-ին բլրի ստորոտից հայտնաբերված առաջին սեպագիրը, այնուհետև   ռուս հնագետ Ա. Ա. Իվանովսկու ուսումնասիրությունները, միանշանակ, ձևավորում են մասնագիտական հետաքրքրություն հնավայրի նկատմամբ, իսկ 1950-ին սկսվում են Էրեբունի ամրոցի կանոնավոր պեղումները՝ Կ. Հովհաննիսյանի ղեկավարությամբ: Հենց առաջին իսկ տարում հայտնաբերված սեպագիր արձանագրությունից պարզվում է, որ այս ամրոցը կառուցվել է Արգիշտի I արքայի կողմից իր թագավորության հինգերորդ տարում` մ. թ. ա. 782թ., և անվանվել Էրեբունի (Էրբունի): Այսօր արդեն  2800-ամյա Երևանը` Հայաստանի Հանրապետության և համայն հայության մայրաքաղաքը, այդ բերդաքաղաքի ուղղակի ժառանգորդն է և ի հպարտություն բոլոր երևանցիների` մեկը աշխարհի հնագույն մայրաքաղաքներից: Էրեբունին այսօր լայն հասարակության համար բաց հայտարարված միակ  հնագիտական հուշարձանն է  Երևան քաղաքում, իսկ «Էրեբունի» պատմահնագիտական արգելոց-թանգարանը` ուրարտագիտության կարևոր կենտրոններից մեկը մեր տարածաշրջանում։

1.Գտիր 12-ի եռապատիկը։

36

2.Գտիր 7-ի քառապատիկը։

28

3.Գրեք 6-ի պատիկ մի քանի թիվ։

12, 18, 24 , 30

4.Գտե՛ք թվի բոլոր բաժանարարները։
50-10,1, 2, 5, 25, 50
45-9, 1, 3, 5, 15, 45
47-1, 47
16-4, 2, 8, 1, 16
5.Գրիր թվի բազմապատիկները

10-10, 20, 30, 40, 50

14-14, 28, 42, 56, 70

9-9, 18, 27, 36, 45

24-24, 48, 72, 96, 120

6.Զբոսաշրջիկը 3 ժ գնաց ավտոբուսով 50կմ/ժ արագությամբ, այնուհետև 2ժ գնաց ձիով 13կմ/ժ արագությամբ։ Դրանից հետո նրան մնաց անցնելու ևս 16կմ։ Որքա՞ն ճանապարհ էր նախատեսել անցնել զբոսաշրջիկը։

3×50+2×13=+16=192
7.Գնացքը երկու օրում միևնույն արագությամբ անցավ 1400կմ ճանապարհ։ Առաջին օրը նա գնաց 8ժ, իսկ երկրորդ օրը՝ 4ժ-ով ավելի։ Որքա՞ն ճանապարհ անցավ նա երկրորդ օրը։

1400:8=350 350×4=1400

8.Հաշվի՛ր 13սմ կողմով քառակուսու պարագիծը և մակերեսը։

P=13×4=52 13×13=169

9.Ուղղանկյան երկարությունը 18սմ,լայնությունը կազմում է երկարության 5/6 մասը։Գտնել ուղղանկյան պարագիծը և մակերեսը։

18:6×5=15

18×2+15×2=66

15×18=270

10. Հաշվել արտահայտության արժեքը

12x(397-252)+3492:7=2238

11.Արտահայտի՛ր սանտիմետրով
7մ=700սմ
36դմ=360սմ
3մ5սմ=305սմ

12.Արտահայտի՛ր միլիմետրով
19սմ=190մմ
8մ=8000մմ
3սմ7մմ=37մմ

13.Արտահայտի՛ր դեցիմետրով
3մ8դմ=38դմ
7կմ=70000դմ
2կմ4մ5դմ=20045դմ

14.Արտահայտի՛ր մետրով
6կմ=6000
13կմ20մ=13020

15.Արտահայտի՛ր կիլոմետրով
18000մ=18կմ
36000մ=36կմ

16.Արտահայտի՛ր կիլոգրամով
24տ=24000կգ
11տ5ց=11500
3տ7ց12կգ=3712

1.Գտիր 12-ի եռապատիկը։ 12×3=36

2.Գտիր 7-ի քառապատիկը։ 7×4=28

3.Գրեք 6-ի պատիկ մի քանի թիվ։ 1, 2, 3, 6, 12,

4.Գտե՛ք թվի բոլոր բաժանարարները։
50-
45-
47-
16-
5.Գրիր թվի բազմապատիկները

10-

14-

9-

24-

6.Զբոսաշրջիկը 3 ժ գնաց ավտոբուսով 50կմ/ժ արագությամբ, այնուհետև 2ժ գնաց ձիով 13կմ/ժ արագությամբ։ Դրանից հետո նրան մնաց անցնելու ևս 16կմ։ Որքա՞ն ճանապարհ էր նախատեսել անցնել զբոսաշրջիկը։
7.Գնացքը երկու օրում միևնույն արագությամբ անցավ 1400կմ ճանապարհ։ Առաջին օրը նա գնաց 8ժ, իսկ երկրորդ օրը՝ 4ժ-ով ավելի։ Որքա՞ն ճանապարհ անցավ նա երկրորդ օրը։

8.Հաշվի՛ր 13սմ կողմով քառակուսու պարագիծը և մակերեսը։

9.Ուղղանկյան երկարությունը 18սմ,լայնությունը կազմում է երկարության 5/6 մասը։Գտնել ուղղանկյան պարագիծը և մակերեսը։

10. Հաշվել արտահայտության արժեքը

12x(397-252)+3492:7=

11.Արտահայտի՛ր սանտիմետրով
7մ=
36դմ=
3մ5սմ=

12.Արտահայտի՛ր միլիմետրով
19սմ=
8մ=
3սմ7մմ=

13.Արտահայտի՛ր դեցիմետրով
3մ8դմ=
7կմ=
2կմ4մ5դմ=

14.Արտահայտի՛ր մետրով
6կմ=
13կմ20մ=

15.Արտահայտի՛ր կիլոմետրով
18000մ=
36000մ=

16.Արտահայտի՛ր կիլոգրամով
24տ=
11տ5ց=
3տ7ց12կգ=

1/6 մասը 20 է: 20×6:1=120

1/25 մասը 4 է: 25×4:1=100

 1/100 մասը 6 է: 100×6:1=600

 1/9 մասը 1 է: 9×1:1=9

 1/15 մասը 30  է: 15×30:1=450

 1/3 մասը 164 է: 164×3:1=492

1/8  մասը  3000  է: 3000×8:1=24000

1/16 մասը 15 է։ 15×16:1=240

1/19 մասը 24 է։ 24×19:1=456

1/17 մասը 105 է։ 105×17:1=1283

1/101 մասը 14 է։101×14:1=1414

2․Գտիր այն թիվը, որի

2/7  մասը 20 է: 20:2×7=70

3/8  մասը 12 է:12:3×8=32

 4/9 մասը 24 է: 24:4×9=56

3/12  մասը 1 է: 12×1:3=4

 2/3 մասը 30  է: 30×3:2=30

 4/25 մասը 16 է: 25×16:4=100

 3/10 մասը  6000  է: 

4/9 մասը 240 է։ 240:4×9=560

4/15 մասը 28 է։ 28:4×15=105

3/7 մասը 210 է։ 210:3×7=490

3․Գտիր թվի նշված մասը․

60-ի   5/6 մասը 60:6×5=50

720-ի  2/9 մասը 720:9×2=160

4500-ի  3/5 մասը 4500:5×3=2700

9000-ի  2/5  մասը 9000:5×2= 3600

1800-ի 2/9 մասը։ 1800:9×2=400

48400-ի 3/4 մասը: 48400:4×3=36300

72500-ի 3/10 մասը: 72500:10×3=21750

2550-ի 4/5 մասը: 2550:5×4=2040

• Դավիթը տնից  դպրոց հասնելու համար պետք է անցնի  500մ ճանապարհ։ Ճանապարհի   մասը անցնելուց  հետո քանի՞ կիլոմետր կմնա նրան դեռ անցնելու։ 500:5×1=100  500-100=400

Դասարանական առաջադրանքներ

1․ Համեմատի՛ր։

1/5 <1/4

1/12 >1/16

1/123 >1/124

1/18 =1/18

2․ Թվերը դասավորիր

Աճման կարգով․

116,1143,19,124,1142,114- 1/9 1/14, 1/16, 1/24, 1/142, 1/143

3․ 8400լ տարողությամբ երկու ջրավազաններից լցված են առաջինի 1/4մասը և երկրորդի 1/5 մասը։ Ջրավազաններից որու՞մ ավելի շատ ջուր կա։ Որքա՞ն է նրանցում եղած ջրի քանակների տարբերությունը։

1. 8400:4=2100
2. 8400:5=1680
3. 2100-1680=420

Պատ.420

4․ Ջրավազանում կար 1250լ ջուր, որը կազմում է նրա տարողության 1/4մասը։ Որքա՞ն է այդ ջրավազանի տարողությամբ։

1. 1250×4:1=5000

5․ Գտի՛ր անհայտ բաղադրիչը։

4928+2142=7070

2014=3535-5549

6․ Ավտեմեքենան առաջին օրը գնաց 80կմ/ժ արագությամբ 5ժ, իսկ երկրորդ օրը՝ 85կմ/ժ արագությամբ 3ժ։ Որքա՞ն ճանապարհ անցավ ավտոմեքենան այդ երկու օրում։

1. 80×5=400Կմ
2. 85×3=255կմ
3. 400+255=655կմ   Պատ.655կմ

 7. Շախմատի խմբակում կա 11 տղա և 5 աղջիկ: Ամեն ամիս խմբակին միանում է 1 տղա և 3 աղջիկ: Քանի՞ ամիս անց խմբակում տղաների և աղջիկների քանակը կկհավասարվի

3 ամիս հետո

8․Ջրավազանում ջուր կարող է լցվել 2 խողովակներից: Առաջին խողովակով մեկ ժամում լցվում է 120լ ջուր, իսկ երկրորդով՝ 140լ: Քանի՞ լիտր ջուր կլցվի ջրավազանում 5 ժամվա ընթացքում, եթե խողովակները միաժամանակ բացվեն:

120×5=600

• 140×5=700
• 600+700=1300լ

Տնային առաջադրանքներ

1․ Համեմատի՛ր։

2․ Թվերը դասավորիր

նվազման կարգով 1/8, 1/9, 1/12, 1/16, 1/216, 1/220

3․ Մարդատար ավտոմեքենան 1 ժամում անցավ 240կմ երկարությամբ ճանապարհի մասը, իսկ բեռնատարը՝  մասը։ Ավտոմեքենաներից ո՞րն է 1 ժամում ավելի շատ ճանապարհ անցել։ Քանի՞ կիլոմետր ճանապարհ դեռ պիտի անցնի նրանցից յուրաքանչյուրը։ 240:3×1=80կմ 240:4×1=60կմ 240-80=160կմ 240-60=180կմ

4․ Ջրավազանում կար 2400լ ջուր, որը կազմում է նրա տարողության  մասը։ Դեռ որքա՞ն ջուր կարելի է լցնել այդ ջրավազանը։ 2400×3:1=7200 7200-2400=4800լ

5․ Գտի՛ր անհայտ բաղադրիչը։

21021=18018+3003

40835-8507=32328

6․ Երբ Հայկն իր գումարից 150դրամ տվեց Արային և 250դրամ՝ Գագիկին, նրանց ունեցած գումարները հավասարվեցին։ Որքա՞ն դրամ ուներ տղաներից յուրաքանչյուրը, եթե նրանք միասին ունեին 2400դրամ։ 2400:3=800 800-150=650դր․ 800-250=550դր․ 650+550=1200 2400-1200=1200դր․